سفر، یکی از جذابترین فعالیتهای تفریحی بشر است. در حین مسافرت انسان علاوه بر تفریح و استراحت، با فرهنگ و جاذبههای تفریحی شهرها و کشورهای دیگر آشنا میشود. لذت و آرامشی که در کشف و اکتشافات حاصل از سفر نهفته، با تجارب و اطلاعات تاریخی همراه است که سالها در ذهن و خاطرهتان باقی خواهد ماند. یکی از پر بازدید ترین و توریست پذیر ترین کشورهای نزدیک و همسایه برای سفر، ترکیه است که جاذبه های گردشگری استانبول، آن را به مقصد سفر بسیاری از مردم دنیا تبدیل کرده است به طوری که بخش اعظم اقتصاد آن بر پایه گردشگری است.
این همسایه شمال غربی ایران که تاریخ کهن امپراطوری عثمانی را در خود جای داده، کشوری فرا قارهای واقع در اوراسیاست که آناتولی (بخش غربی ترکیه) که آسیای صغیر هم نامیده میشود از طریق تنگه بسفر از بخش اروپایی یا تراکیه، جدا شده است. استانبول تنها شهر بزرگ جهان است که در دو قاره واقع شده است و نام قدیم آن قسطنطنیه میباشد.
آشنایی با استانبول
اگرچه آنکارا پایتخت ترکیه است اما استانبول مرکز فرهنگی، اقتصادی و تاریخی ترکیه و پرجمعیتترین و بزرگترین شهر ترکیه محسوب میشود. این شهر با جمعیتی بیش از ۱۵ میلیون نفر، که ۱۹ درصد از جمعیت ترکیه را تشکیل میدهد، در میان تنگه بسفر قرار دارد. استانبول پرجمعیتترین شهر اروپا و پانزدهمین شهر بزرگ جهان است.
در سال ۲۰۱۰، استانبول سومین مقصد توریستان خارجی در دنیا بوده است و به عنوان پایتخت فرهنگی اروپا شناخته شد. در سال ۲۰۱۸ تعداد توریستهای استانبول به بیش از ۱۳.۴ میلیون بازدیدکننده رسید. استانبول در درجه اول با معماری بیزانسی و عثمانی شناخته شده است و دارای بسیاری از بناهای باستانی، رومی، بیزانسی، مسیحی، مسلمان و یهودی است.
استانبول به ۳ بخش اصلی تقسیم شده که عبارتند از:
- شبه جزیره تاریخی استانبول که توسط دریای مرمره در جنوب و تنگه بسفر در شرق احاطه شده و سواحل شمالی شاخ طلایی که بخشهای قدیمی و تاریخی شهر را از بخش اروپایی و جدید آن جدا میکند.
- شمال شاخ طلایی که مناطق تاریخی بشیکتاش و بی اوغلو است که محل سکونت آخرین سلاطین عثمانی بوده است.
- مناطق اسکودار و کادیکوی که در بخش آسیایی قرار دارد و یک سوم جمعیت استانبول را تشکیل میدهد.
میخواهیم برخی از شاخصترین جاذبه های گردشگری استانبول را معرفی کنیم.
جاذبه های گردشگری استانبول
مسجد ایاصوفیه
ایاصوفیه، کلیسای باشکوه امپراطوری روم شرقی بود. همچنین در دوران شکوه عثمانی، ایاصوفیه، قسطنطنیه را به عنوان شهری بدون مشابه در جهان مسیحیت تبدیل کرده بود. ایاصوفیه که بالای آن گنبدی به قطر ۳۱ متر بر روی فضایی مربع شکل که توسط چهار طاق مشخص شده است، اوج معماری بیزانسی است. ایاصوفیه تا زمانی که در قرن پانزدهم توسط معمار سینان به مسجد تبدیل شد، به عنوان بزرگترین کلیسای جامع جهان شناخته میشد.
به دلیل اهمیت تاریخی ایاصوفیه، در سال ۱۹۳۵ به عنوان موزه بازگشایی شد. اما در ژوئیه ۲۰۲۰ مجددا به مسجد تبدیل شد. امروزه ایاصوفیه به عنوان نماد شهر استانبول و ترکیه شناخته میشود و در بخش اروپایی آن قرار دارد. این مسجد ثبت میراث جهانی یونسکو است و مورد احترام مسیحیان و مسلمانان جهان است و در منطقه فاتح استانبول قرار دارد.
مسجد سلیمانیه
مسجد سلیمانیه، دومین مسجد بزرگ استانبول است که به دستور سلطان سلیمان، پادشاه مشهور و باشکوه عثمانی و توسط معمار اصلی او، معمار سنان، از برجستهترین معماران عثمانی بین سالهای ۱۵۵۰ تا ۱۵۵۷ ساخته شد. بسیاری از مساجد مشهور شهر و انواع دیگر بناهای عمومی و بناهای تاریخی دیگر هم طراحی و ساخت معنار سنان است که به معماری عثمانی شهرت یافته و تاثیر زیادی از معماری بیزانسی گرفته و با معماری اسلامی ترکیب شده است.
مسجد شاهزاده
این مسجد از دیگر آثار مشهور و شناخته شده معمار سنان است که شاهکار دوران شاگردی اوست و قبل از مسجد سلیمانیه که دوران اوج معماریاش بود طراحی و ساخته شده. این مسجد در منطقه فاتح، بر روی تپه سوم استانبول واقع شده است. این بنا توسط سلیمان به عنوان یادبودی از پسرش شاهزاده محمد که در سال ۱۵۴۳ درگذشت، برای ساخت سفارش داده شد.
مسجد سلطان احمد (مسجد آبی)
در قرن نوزدهم، عثمانیها چشمانداز شهری استانبول را با طرح ساختمانی وسیعی که شامل ساختن مساجد مرتفع و کاخهای پرآذین بود، دگرگون کردند. مسجد سلطان احمد (مسجد آبی) با کاشیکاری آبی، یکی دیگر از نقاط دیدنی شهر، رو به ایاصوفیه در میدان سلطان احمد (هپودروم قسطنطنیه) است. این مسجد با ۶ مناره اصلی خود شناخته میشود.
برج گالاتا
برج گالاتا که به لاتین “برج مسیح” نامیده میشود، یک برج سنگی قرون وسطایی ۶۶.۹ متری و ۹ طبقه استانبول است که محل اتصال شاخ طلایی به تنگه بسفر است. این برج استوانهای با سر مخروطی بر خط افق تسلط دارد و منظرهای پانوراما از شبه جزیره تاریخی استانبول و اطراف آن را ارائه میدهد. یک رستوران و کافه در طبقات بالای آن وجود دارد که منظرهای از استانبول و تنگه بسفر دارد. همچنین در طبقات بالایی یک کلوپ شبانه قرار دارد. این برج مرتفعترین و بلندترین بنای سنگی استانبول است که در سال ۲۰۱۳ توسط یونسکو در فهرست موقت میراث جهانی ترکیه قرار گرفت.
کاخ توپکاپی یکی از قدیمی ترین جاذبه های گردشگری استانبول
کاخ توپکاپی که قدمت آن به سال ۱۴۶۵ باز میگردد، قدیمیترین مقر حکومتی است که در استانبول باقی مانده است. محمد فاتح کاخ اصلی را به عنوان اقامتگاه اصلی و مقر حکومت خود ساخت. کاخ کنونی در طول قرنها به عنوان مجموعهای از الحاقات که ۴ حیاط را در برمیگیرد و فرمهای معماری نئوکلاسیک، روکوکو و باروک را در هم میآمیزد، رشد کرد. کاخ توپکاپی پس از لغو سلطنت در سال ۱۹۲۲ به مالکیت عمومی تبدیل شد و پس از بازسازی گسترده، در سال ۱۹۲۴ به یکی از اولین موزههای ملی ترکیه تبدیل شد. این کاخ به تنگه بسفر، دریای مرمره و شاخ طلایی دید زیبایی دارد و به ثبت میراث جهانی یونسکو رسیده است.
کاخ دولما باغچه
کاخ دولما باغچه واقع در منطقه بشیکتاش استانبول، در سواحل اروپایی تنگه بسفر، به عنوان مرکز اداری اصلی امپرطوری عثمانی از سال ۱۸۸۷ تا ۱۸۸۶ میلادی و آخرین کاخ مورد استفاده سلاطین عثمانی بوده که در زمان سلطان عبدالمجید توسط معمارش به سبک باروک، روکوکو، نئوکلاسیک برای جایگزینی با کاخ توپکاپی طراحی و ساخته شده است و امروزه به عنوان موزه مورد استفاده قرار میگیرد. در سقف این کاخ زیبا، ۱۴ تن طلا به کار رفته است. سه موزه موسیقی، موزه ساعت و موزه مجموعههای کاخ درون آن قرار دارند و در منطقه بشیکتاش واقع شده است.
پارک مینیاتورک یکی از جاذبه های گردشگری استانبول
مینیاتورک یک پارک مینیاتوری در ساحل شمال شرقی گلدن هورن در استانبول است که در ۲ می سال ۲۰۰۳ افتتاح شد. این پارک با مساحت ۱۵۰۰۰ مترمربع و مساحت کل ۶۰ هزار مترمربع یکی از بزرگترین پارکهای مینیاتوری جهان است که شامل ۱۳۵ مدل، در مقیاس ۱:۲۵، از سازههای داخل و اطراف ترکیه و سایر سازههای تاریخی جهان است.
۶۲ مورد از سازههای این پارک مربوط به استانبول، ۶۰ مورد از آناتولی و ۱۳ مورد از مناطق عثمانی است که امروزه در خارج از ترکیه قرار دارند. همچنین سازههای تاریخی مانند معبد آرتمیس در افسوس و مقبره ماوسولوس در بدروم کنونی نیز در آن به چشم میخورد. این پارک از جدیدترین و جذابترین جاذبههای گردشگری ترکیه است که دیدن آن بسیار لذتبخش است.
اینها بخشی از شاخصترین بناهای تاریخی و گردشگری ترکیه بودند که میتوانید در سفر به استانبول از آن بازدید کنید و از شکوه و عظمت تاریخی نهفته در آن آگاه شوید. امروزه ترکیه علاوه بر بناهای تاریخی، جاذبههای گردشگری امروزی و فروشگاههای متنوع و بزرگی دارد که دیدنشان خالی از لطف نیست اما بازدید از بناهای مشهور تاریخی از واجبات سفر ترکیه است. پیشنهاد میکنیم در سفر به استانبول دیدنشان را از دست ندهید.